قصد داریم در این مطلب در مورد رفتار با کودکی که دارای لکنت زبان می باشد مطالب مفیدی را برای شما بیان کنیم. باید توجه داشته باشید که لکنت زبان از جمله اختلالات اصلی می‌باشد که در سنین کودکی در برخی از افراد ایجاد می شود. بیماری فوق را می‌‌توان نوعی اختلال روانی دانست که روش‌های بسیاری برای درمان آن وجود دارد. در خیلی از بیماران با افزایش سن این بیماری مرتفع می‌شود اما گاهی در سنین بزرگ‌سالی نیز ادامه خواهد داشت. مهم‌ترین بخش در بحث درمان این بیماری ایجاد آرامش و اعتمادبه‌نفس در فرد و یا کودک می باشد. روش‌های مختلفی برای درمان وجود دارد که ما می‌خواهیم در گیاه سلامتی به آن بپردازیم.

آشنایی با بیماری لکنت زبان

لکنت زبان یک اختلال در گفتار بوده که به‌موجب آن فرد نمی‌تواند کلمات را به‌صورت پشت سر هم ادا کند و در حین صحبت مکث می کند. مکث ایجاد شده باعث می شود کلام به‌صورت اصوات تکرار شونده ظاهر شود.مشکل دیگری که در این بین وجود دارد اختلال در تکلم است، بدان معنا که وقتی رخ می دهد جریان گفتار در حین صحبت کردن مسدود می شود. یعنی فرد نمی‌تواند برخی از حروف و اصوات را ادا کند و درنتیجه شکل نهایی کلمه خروجی متشنج و غیرطبیعی می باشد.

باید عنوان کرد که در برخی افراد لکنت زبان خفیف است و مشکل چندانی را ایجاد نمی‌کند اما در حالتی که شدت این بیماری بالا باشد فرد از لحاظ روحی با مشکلات زیادی روبرو می شود. برخی از کودکان توانایی این امر را دارند که صحبت کردن خود را مدیریت کنند که سایر افراد به‌ندرت به بیماری آن‌ها پی ببرند در این حالت به اختلال ایجاد شده لکنت پنهان گفته می شود، البته باید اشاره کرد این پنهان‌کاری موجب می‌شود فرد تا جایی که می‌تواند از صحبت کردن پرهیز کند.

دلایل ایجاد لکنت زبان چیست؟

شاید بخواهید بدانید علت ایجاد این بیماری چیست. برای روان صحبت کردن گذرگاه‌های عصبی مختلف در مغز کودک باید به شکل ویژه‌ای رشد کند و با سرعت و دقت زیادی باهم در تعامل باشد. لکنت زبان نشان می‌دهد که این تعامل به خوبی صورت نمی‌گیرد، از آنجا که درمان لکنت زبان با رشد کودک و افزایش سن وی سخت‌تر می‌شود پیگیری این اختلال در دوران کودکی حائز اهمیت است. در برخی موارد علت ایجاد لکنت زبان مسائل ژنتیکی می باشد. در موارد نادری دیده شده‌ است که در افراد بزرگ‌سال سکته و آسیب‌های مغزی باعث ایجاد این اختلال می شود، از دیگر دلایل می‌‌توان ضربات واردشده به سر و فشارهای احساسی و عصبی را اشاره کرد. باید بدانید که کسانی که به این بیماری دچار می شوند به‌هیچ‌وجه از نظر هوش و استعداد با دیگران تفاوتی ندارند.

آیا این بیماری مشکل رایجی است؟

لکنت زبان معمولاً در میان کودکان رواج دارد و طبق آمارهای بدست آمده یک بیستم کودکان قبل از ورود به مدرسه این اختلال را تجربه می کنند. بیش از دو سوم از کودکان با گذر از دوران کودکی درمان می‌شوند و در این میان یک‌سوم این اختلال را با خود به بزرگسالی انتقال می دهند. طبق آمارهای بدست آمده یک درصد بزرگ‌سالان دارای لکنت زبان هستند و مردان نسبت به زنان بیشتر به این بیماری دچار می شوند.

انواع لکنت زبان

به‌ شکل کلی لکنت زبان در دو شکل می باشد، شکل اول آن لکنتی می باشد که در ابتدای کودکی رخ می‌دهد و می‌تواند بخاطر برخی از اختلالات مغزی باشد. نوعی دیگر لکنت زبان بعلت ضربات وارد شده به مغز یا سکته های مغزی در دوران بزرگ‌سالی می باشد که گاهی ب علت مصرف برخی از داروها اتفاق می‌افتد. در گاهی اوقات بروز فشارهای عاطفی و احساسی نیز ممکن است باعث بروز این عارضه می شود.

مهارت رشد گفتاری

رشد گفتاری در فرد یک فرایند پیچیده میان ارتباطات مختلف مغز می باشد ارتباطات صحیح بین مغز و ماهیچه‌هایی که مسئول تنفس و تکلم هستند در این فرایند مؤثر است. اگر هر یک از بخش‌ها به‌درستی عمل کند وقفه هاو تاکیدهای لازم در گفتار به درستی به شکل صحیح ادا می شود. کودکانی که در حال یادگیری جملات ساده در بدو زندگی خود هستند عملکرد این بخش را تقویت می‌کنند تا قسمت‌هایی از مغز آن‌ها بتواند در گفتار دخیل شده و تا گفتار به شکل  شیوایی بیان شود. وقتی بخش‌هایی از این سیستم با هم هماهنگ نباشند مشکلات گفتاری تکرار و توقف در سخن به وجود می آید.

تفاوت جنسیت و ژن در ابتلا به این بیماری

باید عنوان کرد که لکنت زبان هم در دختران و هم در پسران رخ می‌دهد اما آسیب‌پذیری مغز پسران در ابتلا به این اختلال بیشتر می باشد. ژن‌ها می‌تواند نقش مؤثری در بروز لکنت زبان داشته باشد و دو سوم افراد مبتلا به این عارضه دارای سابقه خانوادگی هستند.

ضرورت درمان این عارضه

درصورتی که در خانواده خود یا اطرافیان خود فردی را با این اختلال می‌شناسید سریعاً وی را به یک متخصص نشان دهید. روش‌های درمان لکنت زبان بسیار متنوع می باشد، مشاوره با پزشک راهکارهای درمانی مناسب را به شما پیشنهاد می کند. نکات مهمی در مورد درمان لکنت زبان وجود دارد که می‌بایست به آن توجه کنید. برای کودک خود باید یک محیط امن و مطمئن فراهم کنید.

راهکارهایی را جهت افزایش مهارت‌های ارتباطی و روانی کودک در هنگام صحبت کردن در نظر بگیرید. بر روی احساسات کودک کار کنید تا ترس و اضطراب وی کاهش پیدا کند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی ابزارهای الکترونیکی زیادی برای کاهش لکنت زبان و استرس در دسترس والدین می‌باشد که می‌توانید از این ابزارها برای رفع این مشکل کمک بگیرید.

درمان لکنت زبان

درمان لکنت زبان با توجه به شرایط و سن فرد متفاوت است. برای کمک به رفع این مشکل، بزرگ‌سالان می‌توانند از متخصصین گفتار درمانی استفاده کنند. امکان گفتار درمانی برای تمام سنین موثر می باشد. در برخی موارد درمان‌های روان‌شناسی مختلفی برای حل مشکلات گفتاری ناشی از عوامل روانی و احساسی وجود دارد.

درمان غیرمستقیم

درمان غیرمستقیم به درمانی گفته می‌شود که از تغییر رفتار و شیوه برخورد والدین با فردی که دچار لکنت زبان است ناشی می‌شود. این نوع درمان مستقیماً به رفع موانعی تکلمی نمی‌پردازد. از این روش می‌‌توان برای کودکان زیر پنج سال استفاده کرد که اولین گزینه می باشد. با این ‌وجود اگر کودک شما در سنین زیر پنج سال می‌باشد و میزان لکنت زبان او هفته به هفته درحال افزایش است باید درمان‌های مستقیم را نیز در دستور کار خود قرار دهید.

هدف درمان غیرمستقیم ایجاد یک محیط آرام و بدون فشار برای کودک است. شما برای ایجاد یک محیط آرام باید به یک سری از نکات توجه کنید: با کودک خود آرام صحبت کنید، کودک را در میان جمع تشویق به صحبت کردن کنید، برای کودک یک محیط آرام مهیا کنید، با کودک در مورد موضوعاتی که به آن علاقمند است مانند بازی کردن، کتاب‌های داستانی مورد علاقه و رفتن به پیش‌دبستانی صحبت کنید.

درمان مستقیم

در روش درمان مستقیم خانواده سعی می کند کودک را تحت نظارت متخصص قرار داده تا برنامه ویژه‌ای را برای درمان وی پیاده‌سازی کند. در این روش والدین باید نسبت به لکنت زبان و صحبت کردن کودک دارای واکنش دوستان ، حمایت گونه و غیر قضاوتگر باشد. اگر لکنت زبان بعد از پنج سالگی ادامه پیدا کند درمان آن دشوارتر می شود.

قطعاً با گذشت زمان عوارض جانبی ناشی از لکنت کار درمان را سخت می‌کند. تشویش و اضطرابی که در هنگام صحبت کردن رخ می‌دهد باعث می‌شود تا فرد با احساس شرم و خجالت روند درمان خود را طی کند. به همین دلیل لکنت در بزرگ‌سالان دارای جنبه‌های اجتماعی ، روانی و احساسی می باشد. همچنین جنبه‌های رفتاری نیز در آن مشاهده می شود. درمان مستقیم کودک می‌تواند شامل موارد مختلف باشد: کمک به پیشرفت روانی کلام، رشد مهارت‌های ارتباطی، از بین بردن احساسات نظیر شرم و ترس، اشتراک‌گذاری تجارب با سایر لکنت زبانان و …

سایر درمان‌ها

علاوه بر موارد گفته شده گزینه‌های دیگری برای درمان وجود دارد. درمان‌های روان‌شناسی نمونه‌ای از این گزینه‌ها می‌باشد. در درمان‌های مبتنی بر این روش مواردی مانند ساختار شخصیت، برنامه‌ریزی عصبی – کلامی و درمان‌های رفتاری – شناختی در آن در نظر گرفته می شود. ابزارهای واکنشی نیز از روش‌های دیگری است که می‌‌توان برای درمان این عارضه به کار گرفت. برای صحبت کردن با کسانی که دارای این بیماری می باشند باید برخی نکات را در نظر گرفت: از کامل کردن جملات وی پرهیز کنید، به وی فرصت بدهید تا با صبر و حوصله صحبت‌های خود را بیان کند، به وی نگویید که سریع تر یا آرام‌تر صحبت کند. همچنین می‌توانید با این شخص ارتباط چشمی داشته و با علاقه صحبت‌هایش را پیگیری کنید. در هنگام صحبت کردن با کسی که دارای این عارضه می باشد سعی کنید آرام و شمرده صحبت کنید.

تحقیقات نشان می دهد که این اختلال در برخی کودکان در هنگام رشد از بین می رود ، به هر حال باید این نکته را در نظر داشت که روش های مختلفی برای درمان وجود دارد و هر شخص می تواند با پشتکار این عارضه را درمان کند.