بحران سوءتغذیه در غزه به مرز هشدار جهانی رسید
بر اساس مطالعهای که در مجله معتبر لنست منتشر شده، بحران غذایی در نوار غزه به مرحلهای بحرانی رسیده است. طبق این گزارش، بیش از ۵۴ هزار کودک زیر پنج سال در این منطقه دچار سوءتغذیه حاد هستند و از این میان، حدود ۱۲ هزار و ۸۰۰ کودک در وضعیت سوءتغذیه شدید قرار دارند. نرخ کلی سوءتغذیه حاد در غزه به ۱۵.۸ درصد رسیده که از مرز هشدار سازمان بهداشت جهانی عبور کرده است.
رفح؛ کانون اصلی سوءتغذیه کودکان
مطالعه لنست نشان میدهد که شهر رفح در طول ۲۰ ماه گذشته همواره بالاترین نرخ سوءتغذیه کودکان را داشته است. در دسامبر ۲۰۲۴، میزان سوءتغذیه حاد در این منطقه به ۳۲ درصد رسید؛ رقمی که نشاندهنده شرایطی نزدیک به قحطی کامل است.

پیامدهای مرگبار سوءتغذیه حاد
کودکان مبتلا به سوءتغذیه حاد تا ۱۱ برابر بیشتر از کودکان سالم در معرض خطر مرگ ناشی از بیماریهای شایع مانند ذاتالریه قرار دارند. تداوم این وضعیت میتواند منجر به توقف رشد جسمی، بروز اختلالات شناختی و افزایش مرگومیر زودرس در میان کودکان شود.
جزئیات مطالعه میدانی
این پژوهش با بررسی بیش از ۲۱۹ هزار کودک ۶ تا ۵۹ ماهه در ۹۴ مرکز درمانی و بهداشتی در پنج منطقه غزه انجام شد. نتایج نشان داد:
- در نیمه نخست سال ۲۰۲۴، نرخ سوءتغذیه بین ۵ تا ۷ درصد در نوسان بود.
- پس از چهار ماه محدودیت شدید کمکها، این نرخ به ۱۴.۳ درصد افزایش یافت.
- در دوره آتشبس ششهفتهای، کاهش موقت به ۵.۵ درصد ثبت شد.
- اما پس از محاصره ۱۱ هفتهای کمکها، بار دیگر به ۱۵.۸ درصد رسید.
غزه در آستانه قحطی کامل
بر اساس طبقهبندی «آیپیسی» (IPC)، قحطی زمانی اعلام میشود که ۲۰ درصد خانوارها با کمبود شدید غذا مواجه باشند و دستکم ۳۰ درصد کودکان دچار سوءتغذیه حاد شوند. گزارش اوت ۲۰۲۵ نشان میدهد که استان غزه در مرحله ۵ (قحطی) و مناطق دیرالبلح و خان یونس در مرحله ۴ (وضعیت اضطراری) قرار دارند. این شرایط غزه را در ردیف بحرانیترین مناطق جهان از نظر ناامنی غذایی، همسطح با کشورهایی مانند سودان، یمن و هائیتی قرار داده است.
راهکارهای فوری برای مقابله با بحران
کارشناسان تأکید میکنند که این فاجعه انسانی نتیجه مستقیم محدودیتهای شدید کمکرسانی و محاصره طولانیمدت است. مطالعه لنست تصریح میکند که تنها راهکار اساسی برای مهار بحران، آتشبس پایدار و بازگشایی کامل مسیرهای کمکرسانی است تا امکان تأمین غذا، دارو و خدمات بهداشتی برای کودکان و خانوادههای آسیبپذیر فراهم شود.
جمعبندی
افزایش چشمگیر سوءتغذیه کودکان در غزه نهتنها یک بحران بهداشتی، بلکه تهدیدی جدی برای آینده نسلهای بعدی این منطقه است. تداوم این شرایط میتواند به یک فاجعه انسانی گستردهتر منجر شود؛ فاجعهای که تنها با اقدام فوری و هماهنگ جامعه جهانی قابل مهار خواهد بود.