لک‌های پوستی یکی از شایع‌ترین مشکلات زیبایی و سلامت پوست هستند که می‌توانند به دلایل مختلفی از جمله بیماری‌های رنگدانه‌ای، تغییرات هورمونی یا عوامل محیطی مانند نور خورشید ایجاد شوند. در تازه‌ترین بررسی‌های پزشکی، متخصصان پوست راهکارهایی برای کنترل این لک‌ها ارائه داده‌اند که می‌تواند به بهبود وضعیت پوست و کاهش علائم کمک کند.
بیماری ویتیلیگو؛ اختلالی رنگدانه‌ای با منشأ خودایمنی
امیرهوشنگ احسانی، متخصص پوست و مو، در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، بیماری ویتیلیگو یا پیسی را نوعی اختلال غیرمسری و بدون درمان قطعی معرفی کرد. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های تولیدکننده رنگدانه (ملانوسیت‌ها) در پوست از بین می‌روند و در نتیجه، لکه‌های سفید و بدون رنگ روی سطح پوست ظاهر می‌شود.
وی افزود: ویتیلیگو معمولاً در دهه دوم یا سوم زندگی آغاز می‌شود، اما ممکن است در هر سنی بروز کند. عوامل ژنتیکی و خودایمنی در بروز این بیماری نقش دارند و هرچند درمان قطعی برای آن وجود ندارد، اما روش‌هایی مانند نوردرمانی، لیزر، داروهای تنظیم‌کننده سیستم ایمنی و سلول‌درمانی می‌توانند روند بیماری را کند کرده یا به‌طور موقت متوقف کنند.
درمان‌های نوین و مراقبت‌های پوستی برای کنترل پیسی
احسانی با اشاره به پیشرفت‌های اخیر در درمان ویتیلیگو، گفت: روش‌هایی مانند پیوند سلولی و درمان‌های ترکیبی در برخی بیماران نتایج مثبتی داشته‌اند، اما همچنان هیچ درمان دائمی برای این بیماری وجود ندارد. مهم‌ترین راهکار برای کنترل آن، مراقبت منظم از پوست، پرهیز از عوامل محرک و مراجعه دوره‌ای به متخصص پوست است.
ملاسما؛ لک‌های قهوه‌ای دوران بارداری و نقش آفتاب در تشدید آن
این متخصص همچنین به نوع دیگری از لک‌های پوستی اشاره کرد که اغلب در دوران بارداری یا پس از آن در زنان دیده می‌شود. این لک‌ها که به نام ملاسما یا کلواسما شناخته می‌شوند، به صورت لکه‌های قهوه‌ای یا خاکستری روی صورت ظاهر می‌شوند و معمولاً در اثر ترکیبی از عوامل ژنتیکی، تغییرات هورمونی، مصرف داروهای ضدبارداری و قرار گرفتن در معرض نور خورشید ایجاد می‌شوند.
وی تأکید کرد: نور آفتاب یکی از عوامل اصلی تشدید ملاسما است و حتی در صورت استفاده از دارو یا لیزر، اگر مراقبت کافی از پوست در برابر آفتاب صورت نگیرد، احتمال بازگشت لک‌ها وجود دارد. درمان‌های رایج شامل کرم‌های ضد لک، داروهای موضعی، لایه‌بردارها و لیزر هستند، اما موفقیت آن‌ها وابسته به محافظت مداوم از پوست در برابر نور خورشید است.
نتیجه‌گیری: مراقبت مستمر، کلید کنترل لک‌های پوستی
در مجموع، چه در مورد بیماری ویتیلیگو و چه در خصوص لک‌های ناشی از بارداری، مراقبت مستمر از پوست، پرهیز از نور مستقیم خورشید و مراجعه منظم به پزشک متخصص، مهم‌ترین عوامل در کنترل و کاهش علائم این مشکلات پوستی هستند. درمان‌های دارویی و تکنولوژی‌های نوین می‌توانند مؤثر باشند، اما بدون رعایت اصول مراقبتی، نتیجه‌ای پایدار حاصل نخواهد شد.