وضعیت نامطلوب صنعت دارویی ایران: چالشها و راهکارها
گزارشی از سوی مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، تصویر نگرانکنندهای از وضعیت صنعت دارویی کشور ارائه میدهد. بنا به گفته اکبر عبداللهی اصل، بخش عمدهای از خطوط تولید دارو (بیش از ۸۰ درصد) از استانداردهای جهانی (GMP) پیروی نمیکنند و تجهیزات بهکار رفته نیز بهشدت فرسوده هستند. این امر، بهطور جدی بر کیفیت و حجم تولید دارو تأثیر منفی گذاشته است.
علاوه بر این، بار مالی سنگینی بر دوش مردم است. حدود نیمی از هزینههای سلامت کشور (۵۰ درصد) مستقیماً از جیب مردم پرداخت میشود که فشار اقتصادی شدیدی بر خانوارها وارد میکند. این در حالی است که ارزش بازار دارویی کشور از سال ۱۳۹۱ تاکنون رشد اندکی داشته و تقریباً ثابت مانده است (از ۳ همت به ۳.۶ همت).
مسئله کمبود دارو نیز یکی دیگر از نگرانیهای جدی است. به گفته عبداللهی اصل، همواره ۷۰۰ تا ۸۰۰ قلم دارویی در معرض خطر کمبود قرار دارند. سازمان غذا و دارو در تلاش است با برنامهریزی بهتر و همکاری با سایر بخشها، این مشکل را کاهش دهد و از کمبودهای احتمالی جلوگیری کند. اما نبود برنامهریزی راهبردی برای خرید استراتژیک دارو، یکی از مشکلات اساسی زنجیره تأمین دارو محسوب میشود. تدوین و اجرای سیاستهای کلان برای رفع این چالش ضروری است. سازمان غذا و دارو متعهد به تأمین مداوم داروهای ضروری است.
یکی دیگر از مسائل مهم، عدم وجود برنامه عملیاتی برای تأمین ذخایر ششماهه دارو است، در حالی که این وظیفه بهطور رسمی بر عهده سازمان غذا و دارو گذاشته شده است.