در پی حملات ۱۲ روزه به مناطق مختلف کشور، وزارت بهداشت از آسیب جدی به ۷ مرکز درمانی و مجروح‌شدن بیش از ۵۷۰۰ نفر خبر داد؛ آماری که نگرانی‌ها درخصوص تأمین خدمات درمانی و واکنش جهانی را دوچندان کرده است.
اعتراض به سکوت نهادهای بین‌المللی در بحران انسانی
دکتر سید سجاد رضوی، معاون درمان وزارت بهداشت در نشست خبری اخیر، عملکرد نهادهای مدعی حقوق بشر را در بحران‌های انسانی زیر سوال برد و تأکید کرد بسیاری از این سازمان‌ها در لحظات حساس از مسئولیت‌های انسانی خود چشم‌پوشی می‌کنند. به گفته وی، هرچند دفتر سازمان جهانی بهداشت در ایران در هماهنگی‌های اولیه نقش قابل قبولی ایفا کرده است، اما واکنش گسترده‌تری از سوی نهادهای بین‌المللی مشاهده نمی‌شود.
وی افزود: این رویکرد گزینشی و سیاسی نسبت به مسائل انسانی، همواره مورد انتقاد مقامات دیپلماتیک ایران بوده و لازم است این موارد به‌صورت جدی در مجامع بین‌المللی پیگیری شود.
چالش‌های مدیریت درمان در بحران اخیر
رضوی با اشاره به نقاط ضعف و قوت روند درمانی، از برخی ناهماهنگی‌ها در روزهای ابتدایی بحران سخن گفت. به گفته وی، مشکلاتی مانند حمل‌ونقل مجروحان و نگرانی کارکنانی که خانواده‌شان در شهرستان بودند، در اوایل بحران ملموس بود اما با گذشت چند روز، این مسائل تا حدود زیادی مدیریت شد.
جزئیات آسیب به مراکز درمانی و اقدامات فوری
در جریان حملات، هفت بیمارستان به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم دچار آسیب شدند. در کرمانشاه یکی از بیمارستان‌ها به‌شدت آسیب دید. در حادثه‌ای دیگر، حمله به بیمارستان سوختگی، کادر درمان را وادار کرد که بیماران را با کپسول‌های اکسیژن به پارکی در نزدیکی بیمارستان منتقل کرده و خدمات درمانی را در فضای باز ادامه دهند. همچنین با استفاده از برنامه‌های اضطراری، برخی مراکز درمانی به‌سرعت جابجا شدند تا وقفه‌ای در خدمت‌رسانی ایجاد نشود.
برنامه‌های بازسازی و ایجاد مراکز جدید درمانی
بر اساس ارزیابی‌ها، بیمارستان فارابی کرمانشاه نیازمند نوسازی کامل است. وزارت بهداشت از راه‌اندازی مراکز تخصصی سوختگی در دانشگاه‌های علوم پزشکی خبر داده که به‌زودی آغاز به کار خواهند کرد. همچنین بخش‌های تخریب‌شده برخی بیمارستان‌ها در دستور جایگزینی و بازسازی قرار گرفته‌اند.
گزارش آماری از مجروحان و وضعیت روانی بیماران
تاکنون ۵۷۵۰ نفر مجروح در مراکز درمانی ثبت شده‌اند که اکثر آن‌ها درمان و ترخیص شده‌اند. از این تعداد، حدود ۱۷۰ نفر هنوز بستری هستند و ۷۰ تا ۷۵ نفر در بخش مراقبت‌های ویژه تحت نظر قرار دارند. وزارت بهداشت همچنین از اجرای طرح‌های مداخله روانی با همکاری روان‌پزشکان و مشاوران سلامت روان خبر داد و هشدار داد تشدید اختلالات روانی در میان مردم از پیامدهای نگران‌کننده این بحران است.
تأمین تجهیزات پزشکی و دارویی بدون کمبود
به گفته معاون درمان، به لطف اعتبارات تأمین‌شده در سال گذشته، تمامی اقلام پزشکی و دارویی به‌میزان کافی ذخیره‌سازی شده بود و در طول بحران نیز مشکلی در این حوزه وجود نداشت. حتی نیاز به استفاده از ذخایر استراتژیک نیز پیش نیامد.
رضوی تأکید کرد که با تداوم شرایط بحرانی، ذخایر دارویی برای دوره‌های زمانی یک‌ماهه تا شش‌ماهه پیش‌بینی شده و داروخانه‌های منتخب و شبانه‌روزی برای پاسخگویی به نیازهای مردم فعال باقی مانده‌اند.
این گزارش نشان می‌دهد که در کنار زخم‌های جسمی، زخم‌های روانی ناشی از این حوادث نیز نیازمند توجه و درمان جدی هستند و زیرساخت‌های درمانی کشور با وجود چالش‌ها، در مسیر بازسازی و ارتقا قرار گرفته‌اند.