آیا تا به حال احساس کرده‌اید که خودتان بدترین دشمن خودتان هستید و درگیر یک رابطه خودآزاری هستید؟
رفتار ما با خودمان گاهی اوقات می‌تواند بسیار مخرب‌تر از رفتار دیگران باشد. مهم نیست که از افراد منفی دور باشیم، گاهی باید به درون خودمان نگاه کنیم و ببینیم چه زمانی به خودمان آسیب می‌زنیم. آیا آماده‌اید تا برای رسیدن به آرامش درونی، به اعماق وجودتان سفر کنید؟
در این مطلب، هشت نشانه‌ی رابطه ناسالم با خود را بررسی خواهیم کرد.
۱. عذرخواهی‌های بیش از حد و خودزنی
افراد زیادی به خاطر جلوگیری از تنش و ناراحتی دیگران، بیش از حد عذرخواهی می‌کنند. گاهی این رفتار برای جلب تأیید دیگران است.
مثلاً تصور کنید در جلسه کاری هستید و ایده‌ای ارائه می‌دهید، اما بلافاصله به خاطر احتمال ناراحتی دیگران یا ناکافی بودن ایده، عذرخواهی می‌کنید.
این عذرخواهی‌های مکرر، عزت نفس و اعتماد به نفس را از بین می‌برد و حس بی‌ارزشی را به همراه دارد.
عذرخواهی مداوم مثل داشتن یک دکمه‌ی “معذرت می‌خواهم” خودکار است که بسیار ناسالم است. این نشان می‌دهد که خودتان را دست کم می‌گیرید و مسئولیت چیزهایی را می‌پذیرید که مقصر آن نیستید.
این نوع رفتار، افراد فرصت طلب و خودخواه را به سمت شما جذب می‌کند.
به ارزش ایده‌ها و نظرات خودتان ایمان داشته باشید.
۲. ماندن در روابط سمی
آیا در روابطی هستید که باعث تحقیر و کوچک شدن شما می‌شوند؟ یا از شما سوءاستفاده می‌شود؟
ماندن در روابط آسیب‌زننده، نشانه‌ای از عزت نفس پایین است.
مثلاً شریکی که همیشه از انتخاب‌هایتان انتقاد می‌کند یا دوستی که فقط در مواقع نیاز با شما تماس می‌گیرد. اگر به خاطر احساس بی‌ارزشی، این روابط را ادامه می‌دهید، در واقع به خودتان آسیب می‌زنید.
این روابط فقط انرژی شما را می‌گیرند و عزت نفس شما را پایین می‌آورند.
اطرافتان را با افرادی پر کنید که به شما انرژی مثبت می‌دهند.
۳. وابستگی بیش از حد به تأیید در فضای مجازی
آیا دائماً تلفن همراه خود را چک می‌کنید و منتظر پیام‌هایی هستید که شاید هرگز نرسند؟
سنجش ارزش خودتان در شبکه‌های اجتماعی آسان است، اما ارزش واقعی از درون می‌آید.
به جای چک کردن مداوم پیام‌ها، روی ایجاد حس ارزشمندی درونی تمرکز کنید، حسی که به دیگران وابسته نباشد.
۴. حساسیت افراطی به انتقاد
اگر انتقادات را شخصی می‌گیرید، نشان‌دهنده‌ی کمبود اعتماد به نفس است.
یعنی بازخوردها را فرصتی برای پیشرفت نمی‌بینید، بلکه آن‌ها را به‌عنوان قضاوت در مورد ارزش خود می‌دانید.
مثلاً اگر رئیس شما انتقادی می‌کند و تمام روز احساس بدی دارید، یا نظر دوستی در مورد ظاهرتان شما را ناراحت می‌کند، این نشانه‌ای از سخت‌گیری بیش از حد به خودتان است.
به یاد داشته باشید که انتقاد معمولاً در مورد کاری است که انجام داده‌اید، نه ارزش ذاتی شما.
ارزش خود را با انتقادات یکی نکنید. با تمرکز بر جنبه‌های سازنده‌ی انتقاد، رابطه‌ی سالم‌تری با آن برقرار می‌کنید.
از انتقاد به‌عنوان ابزاری برای پیشرفت استفاده کنید، نه منبعی برای تأیید یا رد شما. این رویکرد به شما کمک می‌کند تا رشد کنید و اعتماد به نفس پیدا کنید.
اگر انتقاد سازنده نبود و فقط برای تخریب عزت نفس شما بود، بدانید که مشکل از آن شخص است، نه شما. از چنین افرادی فاصله بگیرید.
۵. گسلایتینگ (Gaslighting) و خودآزاری
گسلایتینگ به فریب‌کاری و دست‌کاری افکار یک شخص گفته می‌شود که باعث می‌شود فرد، اعتبار فکر و توانایی درک واقعیت خود را زیر سوال ببرد. این کار به مرور باعث سردرگمی، بی‌ثباتی خلقی و از دست رفتن عزت نفس می‌شود.
انتقاد شدید از خود اغلب ناشی از درونی‌سازی صدای منفی والدین یا افراد تأثیرگذار در زندگی است.
مثلاً ممکن است وقتی کسی به شما بی‌احترامی می‌کند، به خودتان بگویید: “احتمالاً خیلی حساس هستم” یا “اشتباه برداشت کرده‌ام”.
هدف، متوقف کردن کامل انتقاد از خود نیست، بلکه سازنده کردن آن است. به جای سرزنش، از انتقاد به‌طور مثبت استفاده کنید.
۶. مقایسه‌ی خود با دیگران
مقایسه، شادی را می‌دزدد و شما را در معرض ناامیدی مداوم قرار می‌دهد.
مقایسه باعث احساس ناکافی بودن می‌شود. ممکن است در اینستاگرام عکس‌های دیگران را ببینید و حسرت بخورید یا در مورد موفقیت‌های همکارانتان فکر کنید و احساس شکست کنید.
کسی که دائماً خودش را با دیگران مقایسه می‌کند، درگیر یک رابطه‌ی ناسالم با خود است.
سفر هر فرد منحصر به فرد است. هرگز درون خود را با بیرون دیگران مقایسه نکنید.
۷. خوابیدن برای فرار از مشکلات
خوابیدن برای فرار از مشکلات، یک راهکار مضر است.
اگر زود به رختخواب می‌روید یا چرت می‌زنید، نه به خاطر خستگی، بلکه برای فرار از استرس و مشکلات، این رفتار آسیب‌زاست.
برای حل مشکلاتتان، باید راهکارهای مناسب پیدا کنید:
- مشکل را به‌وضوح تعریف کنید.
- اهداف خود را تعیین کنید.
- مطمئن شوید که هدف قابل دستیابی است.
- مطمئن شوید که هدف مرتبط با نیازهای شماست.
- یک محدودیت زمانی تعیین کنید.
- در صورت نیاز از دیگران کمک بگیرید.
۸. موافقت با چیزهایی که با آن‌ها موافق نیستید
همیشه با دیگران موافقت کردن برای جلوگیری از درگیری، به معنای سرکوب خود واقعی است.
ممکن است با نظری موافقت کنید فقط برای اینکه کسی ناراحت نشود، در حالی که با آن نظر مخالف هستید.
این کار به مرور باعث رنجش و از دست رفتن خود واقعی می‌شود.
با بیان نظرات خود و دفاع از باورهایتان، به خودتان احترام بگذارید.
امیدواریم این مطلب به شما کمک کند تا راه‌های خودآزاری را بشناسید. رویارویی با این رفتارها به شجاعت نیاز دارد، اما گامی قدرتمند برای بهبودی است. شما سزاوار احترام، شادی و عشق هستید. اگر این نشانه‌ها را دارید، بدانید که تنها نیستید.
“`