واقعیت شیوع تب دنگی در ایران
شیوع تب دنگی در ایران این روزها در فضای مجازی پر سروصدا شده، اما آمار رسمی نشان می‌دهد وضعیت کنترل‌شده‌تر از آن است که گمان می‌رود. از ابتدای سال ۱۴۰۴ تاکنون، ۴۴۸ مورد مبتلا به تب دنگی در کشور شناسایی شده و خوشبختانه هنوز هیچ مرگ ناشی از تب دنگی ثبت نشده است. پشه آئدس—عامل اصلی انتقال ویروس تب دنگی—در مناطق گرمسیری جنوب کشور (سیستان‌وبلوچستان، هرمزگان، بوشهر) و برخی شهرهای مازندران و گیلان مشاهده شده، اما با اقدامات منظم رصد و کنترل حشرهشناسی، خطر گسترش گسترده تب دنگی تا حد زیادی مهار شده است.
نشانه‌های تب دنگی
تشخیص سریع تب دنگی به پیشگیری از شکل‌گیری موارد شدید کمک می‌کند. علائم رایج تب دنگی عبارت‌اند از:
- تب بالا و غیرقابل کنترل در چند روز متوالی
- سردرد شدید، درد پشت چشم‌ها، درد عضله و مفصل
- بثورات پوستی، تهوع، استفراغ و تورم غدد لنفاوی
حدود ۸۰ درصد مبتلایان در نخستین دوره هیچ علامتی ندارند و تنها ۵ درصد بیماران ممکن است به فرم شدید تب دنگی مبتلا شوند.
کنترل تب دنگی و پشه آئدس
برای جلوگیری از طغیان تب دنگی، لازم است روی دو رکن اصلی تمرکز شود: کنترل جمعیت پشه آئدس و افزایش آگاهی عمومی. مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری از تب دنگی عبارت‌اند از:
- برچیدن منابع آب راکد مانند لاستیک فرسوده، گلدان‌های بدون زهکش، مخازن بلااستفاده
- بهسازی محیط و دفع مناسب فاضلاب و زباله در سطح شهر و روستا
این اقدامات در کنار آموزش جامعه و مشارکت نهادهای محلی به کاهش چشمگیر موارد تب دنگی کمک کرده است.
نگاه جهانی به تب دنگی
بیش از ۱۴۵ کشور در جهان با تب دنگی درگیرند و گسترش شهری، تغییرات اقلیمی و جابه‌جایی مردم شرایط را برای تکثیر پشه آئدس فراهم کرده است. در کشورهایی مانند برزیل، مالزی و تایلند، طغیان‌های تب دنگی سالانه هزاران نفر را گرفتار می‌کند؛ اما نظارت مستمر، اجرای پروتکل‌های بهداری و بهسازی محیطی توانسته‌اند از بروز بحران‌های شدید جلوگیری کنند. ایران نیز با استفاده از استراتژی‌های مشابه و پیاده‌سازی شیوه‌نامه‌های ابلاغی دولت، کنترل تب دنگی را در اولویت قرار داده است.
نتیجه‌گیری درباره تب دنگی
سر و صدای افزایش تب دنگی در فضای مجازی بیش از واقعیت است، اما باید هشدارها را جدی گرفت. رصد مستمر موارد و پشه آئدس، بهسازی محیط و مشارکت مردم کلید مهار تب دنگی در ایران است. با ادامه این روند و ارتقای سیستم مراقبت حشرهشناسی و انسانی، می‌توان امیدوار بود که تب دنگی در ایران هرگز به بحران تبدیل نشود.
