آلودگی هوا کودکان را بیشتر از بزرگسالان تهدید می‌کند زیرا قد کوتاه‌تر کودکان آنها را در تماس مستقیم‌تر با آلاینده‌های نزدیک زمین قرار می‌دهد، نرخ تنفس بالاتری دارند و ریه‌هایشان همچنان در حال رشد است. آلودگی هوا می‌تواند رشد ریه، سیستم عصبی و توان یادگیری را مختل کند، آسم و آلرژی را تشدید کند و موجب خستگی، کاهش تمایل به بازی و مشکلات طولانی‌مدت سلامت شود. پدیده وارونگی دما ذرات معلق را نزدیک سطح نگه می‌دارد و در روزهای سرد، خطر تماس کودکان با آلاینده‌ها افزایش می‌یابد.
شواهد و پیامدها
آلودگی هوا به عنوان یکی از علل اصلی مرگ زودرس شناخته می‌شود و سهم قابل‌توجهی از موارد مرگ و بیماری‌های کودکان را تشکیل می‌دهد. در شرایطی که زیرساخت‌های شهری برای کاهش آلودگی به‌طور کامل اصلاح نشده‌اند، خانواده‌ها و مدارس باید راهکارهای فوری و عملی برای کاهش تماس کودکان با آلودگی هوا اجرا کنند تا از تشدید بیماری‌های تنفسی و زیان‌های رشد جلوگیری شود.
توصیه‌های عملی برای محافظت از کودکان در روزهای آلوده
- پیش از خروج از منزل شاخص کیفیت هوا را بررسی کنید و در وضعیت ناسالم کودک را در خانه نگه دارید؛ زمان‌بندی امور بیرون را به ساعات گرم‌تر روز موکول کنید؛ از بردن کودکان زیر دو سال به خارج از خانه در روزهای بسیار آلوده خودداری کنید؛ حضور و بازی بیرون را کوتاه کنید و فعالیت بدنی شدید را در فضای بسته یا ساعات کم‌آلودگی قرار دهید؛ مسیرهای پرترافیک و موتورسیکلت‌سواری با کودک را حذف کنید و در صورت ضرورت از ماسک مناسب استفاده کنید.
- در محیط خانه و مدرسه به تهویه و فیلتر هوای مناسب توجه کنید؛ آب کافی فراهم کنید تا دفع سموم تسهیل شود؛ مدارس نزدیک به خانه انتخاب و زمان‌بندی فعالیت‌های بیرونی را بازبینی کنند؛ در صورت مشاهده علائم تنفسی یا تب، فوراً با مراکز بهداشتی مشورت و از حضور کودک در اماکن عمومی خودداری شود.
نقش سیاست‌های بلندمدت و نیاز به اقدام فوری
برای کاهش خطر آلودگی هوا در بلندمدت لازم است حمل و نقل عمومی تقویت، مصرف سوخت استانداردسازی و خودروهای فرسوده حذف شوند؛ اما تا زمان تحقق این اصلاحات، اقدام‌های عملی در سطح خانواده و مدرسه همراه با اطلاع‌رسانی هدفمند، افزایش پوشش واکسیناسیون برای کاهش آسیب‌پذیری و برنامه‌ریزی ساعات فعالیت‌های بیرونی می‌تواند از سلامت کودکان حفاظت کند.
