حذف ارز ترجیحی دارو؛ نجات اقتصاد یا افزایش قیمتها؟
یک اقتصاددان برجسته دانشگاه تهران، با انتقاد از سیاستهای چند نرخی ارز، مدعی شد که تنها گروههای ذینفوذ و مافیای دارو از حذف ارز ترجیحی مخالفت میکنند. وی با طرح این پرسش که تاکنون ارز ترجیحی چه کالایی را ارزانتر کرده است، سیستم چند نرخی ارز را محصول سیاستهای پوپولیستی و نفوذ افراد در ساختار قدرت دانست. این استاد دانشگاه معتقد است که اگر ارز ۴۲۰۰ تومانی (و بعدا ۲۸ هزار تومانی) تاثیری بر کاهش قیمت کالاهای اساسی داشت، شاهد تورم ۴۰ درصدی کنونی نبودیم.
وی از اقدامات اخیر در جهت نزدیک کردن نرخ نیمایی ارز به قیمت بازار و همچنین اختصاص ارز حاصل از صادرات به طرحهای توسعهای شرکتهای صادرکننده، استقبال کرد و این اقدامات را گامی در مسیر اصلاحات اقتصادی دانست. با این حال، به چالشهای جدی در حوزه تولید داخلی اشاره کرد. به عنوان مثال، وی به واردات تجهیزات دست دوم پتروشیمی از شرکتهای خارجی اشاره کرد و گفت: همین امر موجب شده که محصولات پتروشیمی ایران گرانتر از نمونههای تولید شده در عربستان و کشورهای همسایه باشند.
این کارشناس اقتصادی، ارز ترجیحی دارو را عامل تقویت قاچاق دانست و گفت که به جای کاهش قیمت دارو، این سیاست تنها به سود باندهای قاچاق تمام شده و باعث خروج داروهای ارزان قیمت ایرانی به کشورهای همسایه میشود. وی با اشاره به تجربه شخصی خرید دارو در خارج از کشور و مقایسه قیمتها، به ارزان بودن غیرمعقول داروهای ایرانی در بازارهای خارجی اشاره کرد و این موضوع را زنگ خطری برای سلامت جامعه دانست.
به گفته وی، بسیاری از کارخانههای داروسازی به جای استفاده از مواد اولیه با کیفیت از اروپا، از طریق واسطهها و کشورهای ثالث، مواد اولیه بیکیفیت را تهیه میکنند. این مواد اولیه با فرمولاسیون غلط و بدون رعایت استانداردهای جهانی، منجر به تولید داروهایی میشود که پزشکان از تجویز آن خودداری میکنند. این اقتصاددان با ابراز نگرانی از این وضعیت، بر ضرورت اصلاح سیستم داروسازی و تامین مواد اولیه با کیفیت تاکید کرد.
وی با اشاره به تجربه شخصی خود در تامین دارو، به تاثیر کیفیت دارو بر سلامت اشاره کرد و از تأمین داروهای با کیفیت از خارج از کشور سخن گفت. همچنین، با انتقاد از انحصار واردات در دست برخی افراد، به ضرورت شفافیت بیشتر در این حوزه اشاره کرد.
این استاد دانشگاه با محاسبه نرخ واقعی ارز، رقم آن را بسیار بالاتر از نرخ رسمی دانست و گفت که قیمت واقعی ارز به حدود ۱۰۰ هزار تومان میرسد. وی این قیمت را برای واردات کالاهایی مانند گندم غیرمقرون به صرفه دانست و بر لزوم اصلاحات اساسی در سیاستهای اقتصادی تاکید کرد. وی از آقای پزشکیان خواست تا در مقابل رانتخواران و قاچاقچیان بایستد و از ادامه سیاستهای نادرست اقتصادی جلوگیری کند. او اقتصاد ایران را بیمار توصیف کرد که نمیتوان تا ابد با سیاستهای غلط آن را زنده نگه داشت.