عوامل ژنتیکی و زیستی
یکی از دلایل مهم ابتلا به افسردگی، سابقه خانوادگی است. تحقیقات نشان میدهد افرادی که در خانواده خود سابقه افسردگی دارند، بیشتر در معرض ابتلا قرار میگیرند. همچنین تغییرات شیمیایی در مغز، مانند کاهش سطح سروتونین یا کوچک شدن هیپوکامپ، میتواند زمینهساز افسردگی باشد.
تجربههای تلخ و رویدادهای زندگی
وقایع مهم زندگی، چه مثبت و چه منفی، میتوانند محرک افسردگی باشند. از دست دادن عزیزان، طلاق، بیکاری یا حتی تغییرات بزرگ مانند مهاجرت و ازدواج، در افراد مستعد میتواند به افسردگی منجر شود.
شرایط اجتماعی و فردی
- مشکلات ارتباطی با خانواده یا دوستان
- احساس تنهایی یا انزوا
- فشارهای اقتصادی و شغلی
این عوامل اجتماعی و فردی میتوانند زمینهساز افسردگی باشند و در صورت نبود حمایت اجتماعی، شدت آن افزایش یابد.
بیماریهای جسمی و مصرف دارو
ابتلا به بیماریهای مزمن یا جدی مانند سرطان و دیابت، احتمال افسردگی را بالا میبرد. همچنین مصرف برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها یا داروهای ضدویروسی میتواند به بروز افسردگی منجر شود.
نقش سبک زندگی
مصرف مواد مخدر و الکل، نه تنها افسردگی را تشدید میکند بلکه در بسیاری موارد عامل اصلی بروز آن است. همچنین کمبود فعالیت بدنی و تغذیه نامناسب میتواند سلامت روان را تحت تأثیر قرار دهد.
جمعبندی
افسردگی نتیجه تعامل پیچیدهای از ژنتیک، محیط، تجربههای زندگی و شرایط اجتماعی است. آگاهی از این عوامل میتواند به پیشگیری و مدیریت بهتر این اختلال کمک کند. کارشناسان تأکید دارند که توجه به آموزشهای روانی، حمایت اجتماعی و سبک زندگی سالم، نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا دارد.
مهرنوش پاشا
من فارغالتحصیل رشته علوم زیستی هستم و از همان دوران دانشگاه به ارتباط علم با جامعه علاقهمند شدم. فعالیت حرفهای خودم را از سال ۱۳۹۸ با ترجمه و نگارش مقالات علمی در وبسایتهای بهداشت و سلامت آغاز کردم. پس از کسب تجربه و گذراندن دورههای تخصصی، به عنوان خبرنگار حوزه سلامت در چند نشریه معتبر همکاری کردم و اکنون به عنوان دبیر بخش پژوهش و درمان در یک مجله پزشکی شناختهشده فعالیت میکنم. تلاش من این است که آخرین یافتههای علمی را به زبانی ساده برای عموم مردم بازگو کنم.
